"Bouwen is een samenwerking."

In het interview hieronder vertelt hij o.a. over zijn carrière, over het ontwerp van The Lobby en de uitdagingen die om de hoek komen kijken bij zo’n bouwproject.

Kan je vertellen over jouw achtergrond als bouwkundig adviseur? En hoe is jouw samenwerking met Manhave Vastgoed tot stand gekomen?

Sven: “Mijn eerste kennismaking met Manhave Vastgoed was een kleine twintig jaar geleden, in de periode dat ik voor een Rotterdams architectenbureau werkte. Toen kwam onder andere een opdracht binnen voor de herontwikkeling van de oude Lumière bioscoop op Kruiskade. Destijds werkte ik samen met Manhave senior. Eigenlijk heb ik daarna nooit meer afscheid genomen van Manhave, het was een zeer prettige samenwerking. Dat is het nu nog steeds met Steven Manhave aan het roer.”

"Na ongeveer 15 jaar bij diverse architectenbureaus te hebben gewerkt heb ik in 2007 het besluit genomen om als zelfstandig adviseur te starten. Onder MBM Advies richt ik mij primair op het managen van bouwprojecten, de directievoering en bouwtoezicht. In de rol van bouwproject manager ben ik vroeg betrokken in het bouwproces. Van het initiatief tot de realisatie van het project, waarbij ik mijn kennis en expertise vroeg in het proces kan inzetten."

"Als directievoerder zie ik toe op de contractuele afspraken. Daarnaast ben ik nauw betrokken bij de uitvoering zelf. Kennis van het gehele proces zie ik als meerwaarde voor het aansturen in het proces zelf."

Zijn er meer projecten van Manhave Vastgoed waarbij jij betrokken bent geweest?

“Naast de Lumière bioscoop, speelde ik een rol bij Dreamhouse en Centrum voor de Kunsten in Spijkenisse. Daarnaast heb ik geholpen met het pand op de Karel Doormanstraat voor restaurant SUE."

“Verder ben ik op dit moment, naast The Lobby, betrokken bij de onderhoudswerkzaamheden van het City House. Onder andere bij de herstelwerkzaamheden aan de gevel en de herontwikkeling van het dakpaviljoen."

Wat zijn jouw verantwoordelijkheden binnen het project van The Lobby?

“In de huidige uitvoeringsfase van The Lobby treed ik op als directievoerder van Manhave Vastgoed. Mijn kerntaak is toezien op de naleving van de contractuele afspraken. Daarbij let ik op drie aspecten: tijd, geld en kwaliteit. Daar controleer ik op, stuur ik op en probeer een eenduidige communicatie op te zetten. Zowel naar de aannemer als opdrachtgever. Daarbij heb ik ook toezicht in mijn beheer. Ik plan tijd in om de bouwplaats te bezoeken en controleer of alles kwalitatief goed gaat.”

"Voorafgaand aan de uitvoering was mijn rol gericht op het managen van het ontwerpproces. Dit is een samenwerking van ontwerpers en adviseurs, met als doel de wensen en eisen van de opdrachtgever te vertalen in een ontwerp. Vooraf aan de start van de uitvoering lag verder nog de aanbesteding van het werk, zoals de uiteindelijke selectie van de aannemer."

"Ik streef in elk werk naar een prettige werksfeer en heldere communicatie. Vandaag de dag zijn door specialisatie bij adviseurs en in de uitvoering steeds meer partijen betrokken bij het proces. Zorg dragen voor een heldere communicatie, wederzijds begrip en samenwerking zijn belangrijke taken die ik op me neem."

Wat vind je van het ontwerp van The Lobby?

“KAAN heeft ook Dreamhouse ontworpen. Architecten hebben vaak een bepaalde handtekening en die handtekening zie je in Dreamhouse en ook in dit project. Persoonlijk ben ik erg gecharmeerd van de minimalistische architectuur en materiaalkeuze van KAAN architecten.”

"Het nieuwe ontwerp sluit zorgvuldig aan op het straatprofiel van de City House aan de andere zijde van de Kruiskade. Met op de begane grond een verhoogd profiel en terugliggende gevel. Bijzonder aan het plan is de geïntegreerde vergroening op het dak en deze te activeren als terras en daktuin. Dit is voor de bewoners van de City House een vijfde gevel en draagt bij aan een gezonder leefklimaat in de binnenstad."

"De minimalistische architectuur brengt wel uitdagingen met zich mee. Detailleringen zijn rank en fijn maar tegelijkertijd moet er rekening gehouden worden met de bouwfysische eigenschappen van materialen en de uitvoerbaarheid. Wij willen graag een pand neerzetten dat er over 50 jaar nog perfect bijstaat. Dit betekent dat we vaker aan tafel zitten met de aannemer en onderaannemer om te kijken hoe we detailleringen en uitvoering voor elkaar krijgen.”

Wat is het leukste aspect van de bouw van The Lobby?

“Mijn achtergrond is in architectuur. Ik ben begonnen met een studie in architectuur in Delft en zo ben ik ook beland bij een architectuurbureau. Zoals ik hiervoor al aangaf ben ik erg gecharmeerd van minimalistische architectuur en ik vind het ontwerp van dit project dan ook erg mooi.”

“Daarnaast is Manhave een heel plezierige opdrachtgever die gaat voor lange termijn relaties. Zij ontwikkelen voor eigen beheer; hierdoor staat kwaliteit hoog in het vaandel. Manhave heeft een lange termijn visie en investeert in de binnenstad van Rotterdam."

Hoe ziet een typische dag bij The Lobby er voor jou uit?

“Voor een project van deze omvang ben ik als directievoerder gemiddeld twee dagen per week aan het werk. Die twee dagen gebruik ik tweewekelijks voor werkvergaderingen en vierwekelijks voor bouwvergaderingen."

"Voor de dagen op locatie begin je de ochtend met een toezicht ronde. Vaak kan ik meteen mijn bevindingen delen met de uitvoerder. Uiteraard probeer ik mijn uren op locatie zo goed mogelijk af te stemmen op besprekingen en geplande leveringen of start nieuwe werkzaamheden in de uitvoering."

Welke uitdagingen kom je tegen bij de bouw van The Lobby?

“De bouwmarkt is overspannen en de bouwprijzen schieten alle kanten op. Dat heeft een direct gevolg voor ons project en dat vraagt ook continu aandacht. De planning en prijs staan constant onder druk.”

“Bij The Lobby specifiek is er in de aanloop veel tijd en energie gestoken in de vormgeving en materialisering. Gemeenten en opdrachtgever stelde hoge eisen aan de uitstraling van het gebouw. Dat is overigens wel een vraagstuk die door KAAN is opgepakt."

“Een uitdaging is de bouwlocatie en logistiek. Het is een binnenstedelijke locatie en dus moeilijk bereikbaar. Aan de straatzijde is voor behoud van de ondernemers aan de Kruiskade bewust gekozen voor een gesloten bouwschutting met illustraties van het werk en behoud van de parkeerplekken."

“Wat ik zelf leuk vind is de eenvoud van de architectuur. Dit lijkt eenvoudig, maar glas, aluminium en natuursteen zijn de primaire materialen en vragen juist extra veel aandacht voor detailleringen en uitvoering van het werk. Die uitdagingen maken dit project juist interessant.”

Wat is jouw kijk op het groene dak? Hoe gaat dat eruit zien en wat is jouw rol?

“Vanuit mijn expertise, ik heb meerdere groene daken gerealiseerd, is het groene dak op The Lobby van hoge toegevoegde waarde. Het dak kun je eigenlijk zien als vijfde gevel. De bewoners van het City House kijken op dit dak uit en hebben straks een prachtig uitzicht. Dreamhouse heeft een soortgelijk dak, echter is het grote verschil dat dit dak geen publieke functie heeft. Het groene dak van The Lobby zal straks wel een publieke functie hebben; er komt ruimte voor horeca en events.”

“Mijn rol hierin is om te adviseren wat mogelijk is en wat niet. Samen met de opdrachtgever kijk ik naar dit vraagstuk. Maar hierbij moeten we ook kijken naar de wensen naar de huurder. In samenspraak met de huurder wordt het plan later verfijnd."

Is alles onder controle?

"Ja, zeker! Al blijft het een dynamisch proces. Dat vind ik het mooie aan het bouwproces. Aan de voorkant probeer je met de kennis die je hebt zo goed mogelijk een planning op te zetten, maar het is altijd onderheven aan onbekende vraagstukken. Er is een zekere mate van flexibiliteit nodig. Ook in dit geval. Met The Lobby werken we eerst naar een casco voor de afbouw door huurders. De architectuur en uitstraling van het pand leggen we vast. Huurders zullen ongetwijfeld met wensen nog invloed uitoefenen op de indeling waar we zo flexibel mogelijk op zullen inspringen. Dat kan ook gevolgen hebben voor de eindplanning. Als de huurders gereed zijn gaan de deuren open."

"Bouwen is een samenwerking. Ik doe het niet alleen. Dat doe je samen met de architect, aannemer, adviseurs en de opdrachtgever. Gezamenlijk komen we altijd tot een oplossing."

Wat staat er de komende tijd op de planning qua bouwproces voor The Lobby?

“We hebben de ruwbouw afgerond. We zijn zojuist begonnen met de montage van het glas en de gevels. En worden op dit moment voorbereidingen getroffen voor de montage van het natuursteen."

“Het streven is om begin april 2023 het gebouw casco op te leveren. Ik verwacht dat de laatste aanpassingen plaatsvinden in maart en aansluitend kunnen huurders aan de slag met de afbouw en verdere inrichting."

Kijk je heel erg uit naar het resultaat? Of vind je het ergens jammer om het project af te sluiten?

“Het mooie is dat een project een begin en een eind heeft. Ik kijk juist uit naar het moment dat ik op de Kruiskade kan staan, mijn camera tevoorschijn haal en een foto maak van het pand zoals wij het hebben gerealiseerd en het kan vergelijken met de impressies van de architect. Een project opleveren is juist een vereiste."

"Ik kijk dan ook weer graag uit naar een nieuwe uitdaging met Manhave Vastgoed."

Bekijk hieronder meer renders van The Lobby.